اختلال بیش فعالی – نقص توجه

اختلال بیش فعالی و نقص توجه

اختلالي است که در آن پرتحرکي ، بي توجهي و رفتارهاي ناگهاني بيشتر و شديدتر از کودکان ديگر وجود دارد .

3 تا 5 درصد کودکان به اين اختلال مبتلا هستند و در پسرها شايع تر است .

ممکن است در بعضي بيشتر علائم پرتحرکي و رفتارهاي ناگهاني و در گروهي علائم بي توجهي بيشتر ديده شود .

علائم اين بيماري قبل از 7 سالگي شروع مي شود ولي اغلب در دوران مدرسه مشکلات جدي ايجاد مي گردد.

 

علایم اختلال بیش فعالی – نقص توجه:

• مشکل در توجه

• فعالیت بیش از اندازه (بیش‌فعالی)

• انجام عمل قبل از فکر کردن به آن (حرکات تکانشی)

 انواع اختلال بیش فعالی – نقص توجه

نوع بی‌دقت و نقص توجه

در این نوع در فرد نمی تواند روی تکلیفی که به او می‌دهند و یا یک فعالیت خاص تمرکز داشته باشد. اکثر کودکان دچار ADHD در

دقت و توجه کردن دچار مشکل هستند. این دسته از افراد غالبا:

• توجه زیادی به جزئیات ندارند.

• بر بازی‌ها و کارهای مدرسه نمی‌توانند تمرکز داشته باشند.

• کارهای مدرسه و فعالیت‌های روزانه خود را در منزل تا آخر دنبال نمی‌کنند و آنها را به پایان نمی‌رسانند.

• ‌نمی‌توانند یک وظیفه یا تکلیف را تمام و کمال انجام دهند.

• اسباب بازی‌ها ، کتاب‌ها و وسایلشان را اغلب گم می‌کنند.

نوع بیش فعالی – تکانشگری

در این نوع از اختلال فرد بسیار فعال است. و بدون فکر اقدام به فعالیت و انجام کار می‌کند. فعالیت بیش از حد معمول ، قابل

مشاهده‌ترین مشخصه اختلال ADHD است.

کودک بیش‌فعال همیشه در حال انجام کاری می‌باشد.

ممکن است سطح بیش‌فعالی با افزایش سن کاهش یابد.

این کودکان قبلا از این که راجع به عملی فکر کنند آن را انجام می‌دهند.

برای مثال این کودکان ممکن است بطور ناگهانی وسط خیابان شروع به دویدن کنند و از یک سمت به سمت دیگر خیابان بدون نگاه

کردن حرکت کنند و یا این که از درخت بلندی شروع به بالا رفتن کنند.

ممکن است آن ها موقعیت‌های خطرناک شگفت زده شوند.

گاهی هم هیچ ایده و فکری برای خارج شدن از این وضعیت ندارند. غالبا ، فعالیت‌های تکانشی و بیش‌فعالی با هم همواره هستند.

مشخصه کودکانی که این اختلال را با هم دارند بدین گونه است:

• بی‌قراری و ناآرامی

• ‌دویدن مداوم از سویی به سوی دیگر و یا بالا رفتن از چیزی

• پایین آمدن از صندلی وقتی که اجازه این کار را ندارند.

• عدم توانایی در بی‌سر و صدا بازی کردن

• بیش از حد صحبت کردن

• پاسخ‌دادن ناگهانی و بدون فکر به پرسشی که هنوز تمام نشده است.

• عدم توانایی در صبر کردن برای نوبت خود

• بدون اجازه وسط بازی دیگران پریدن

• وسط صحبت دیگران پریدن

در این نوع اختلال فرد بسیار فعال است و بدون فکر اقدام به فعالیت و انجام کار می‌نماید.

کودکان با این نوع اختلال نشانه‌هایی از هر دو نوع قبل را که متذکر شویم دارا هستند. آنها در توجه‌کردن، بیش‌فعال بودن و کنترل

تکانش‌های خود دچار مشکل هستند.

البته گاهی تمام کودکان بی‌توجه هستند و یا اینکه بیش از حد فعالیت می‌کنند و حرکات تکانشی دارند.

اما در کودکان دچار ADHD این حرکات همیشگی هستند نه استثنایی این رفتارها برای کودک در خانه ، مدرسه و با دوستان مشکلات

حقیقی ایجاد می‌کنند.

در نتیجه اکثر کودکان دچار این اختلال ، احساس افسردگی ، اضطراب و عدم اطمینان به خود را دارند. این احساسات جزء

نشانه‌های ADHD محسوب نمی‌شوند و در اثر مشکلات مکرر در خانه و مدرسه در کودک ایجاد می‌شوند.

نکاتی در مورد اختلال بیش فعالی – نقص توجه:

شروع اختلال ممکن است در شیرخوارگی بوده باشد.

چنین شیرخوارانی نسبت به محرک ها بسیار حساسند و تحت تأثیر سروصدا و نور ، تغییرات درجه حرارت ، یا سایر تغییرات

محیطی دچار آشفتگی می گردند .

گاهی نیز برعکس چنین کودکانی شل و بیحال هستند ، اکثر اوقات می خوابند ، و به نظر می رسد که در ماه اول زندگی رشد آهسته

ای دارند .

هرچند در مورد این بچه های شیرخوار پرتحرک بودن ، کم خوابی و زیاد گریه کردن معمولتر است .

در مدرسه کودکان ADHD ممکن است به سرعت پاسخ به سوالات امتحانی را شروع کرده اما پس از جواب دادن یکی دو سئوال

دست از فعالیت بردارند .

ممکن است نتوانند منتظر نوبت خود شوند و بخواهند به جای هرکس دیگر جواب بدهند ، در خانه نیز خاموش کردن آنها برای چند

لحظه ، بسیار دشوار است .

چنین کودکانی غالباً تحریک پذیری انفجارگونه نشان می دهند .

اغلب از نظر هیجانی بی ثبات بوده و به آسانی گریه یا خنده سر

می دهند ، و خلق و عملکرد آنها نیز متغیر و غیرمنتظره است .

مسائل هیجانی همزمان شایع است .

خصوصیاتی که بیش از همه مشاهده می شود ، به ترتیب شیوع عبارتند از :

بیش فعالی ، اختلال حرکتی -ادراکی ، بی ثباتی هیجانی ، کمبود هماهنگی کلی ، اختلال توجه ( محدودیت میدان توجه ،حواس

پرتی ، تکرار و درجازدن ، ناتوانی در تکمیل کارها ، بی توجهی ، ضعف تمرکز ) ، رفتار خلق الساعه ( اقدام قبل از اندیشیدن ، تغییرات

ناگهانی فعالیت ، فقدان سازمان ، بیقراری و ازجاپریدن در کلاس درس) اختلالات حافظه و تفکر ، ناتوانی خاص یادگیری ، اختلالات

تکلم و شنوایی ، نشانه های عصبی مبهم و بی نظمی های الکتروآنسفالوگرافیک .

مسائل تحصیلی هم از نظر یادگیری و هم رفتاری ، شایع هستند . این مسائل گاهی از اختلالات خاص یادگیری یا زبان که مربوط به

رشد هستند ، یا از حواس پرتی کودک و توجه نوساندار او که موجب کندی کسب ، ذخیره سازی ، و ابراز معلومات می گردد ناشی

می شوند .

این مسائل بخصوص هنگام ارزیابی شدت یا آزمون های گروهی ، به اختلالات خاص یادگیری شباهت دارند .

واکنش نامطلوب کارکنان مدرسه به رفتار مشخص این سندرم و پایین بودن احترام به نفس به علت احساس بی کفایتی ، ممکن

است با اشارات ناخوشایند همسالان همراه شده و مدرسه را جای شکستی ناخوشایند برای این کودکان سازد .

این امر ممکن است موجب کنش نمائی ، رفتار ضداجتماعی و خودشکنی و خودکیفر دهی گردد.

سیر و پیش آگهی

سیر اختلال بسیار متغیر است. ممکن است علائم تا نوجوانی یا جوانی ادامه یابند، ممکن است در سن بلوغ فروکش کنند ، یا ممکن

است  که بیش فعالی برطرف شود.

اما پایین بودن فراخنای توجه و مشکلات کنترل تکانه ادامه یابد . بیش فعالی معمولاً نخستین

علامتی است که از بین می رود.

بهبود ممکن است با نوجوانی پربار، زندگی سازنده در سنین بزرگسالی ، روابط بین فردی رضایت بخش ، و یادگارهای معدودی از

اختلال همراه باشد .

معهذا اکثر بیماران مبتلا به ADHD بهبود نسبی پیدا کرده و نسبت به اختلال شخصیت ضداجتماعی ، سوء

مصرف مواد و اختلالات خلقی آسیب پذیر هستند . مسائل یادگیری معمولاً دوام می یابند .

در حدود 15 تا 20 درصد موارد ، علائم تا بزرگسالی دوام می یابد . چنین کسانی ممکن است کاهش بیش فعالی نشان دهند ، اما

همچنان مستعد رفتار خلق الساعه و تصادف پذیر باقی می مانند .کودکان مبتلا به ADHD که علائم آنها تا نوجوانی ادامه می یابد در

خطر بالاتر ابتلا به اختلال سلوک هستند .

تقریباً 50 درصد کودکان مبتلا به اختلال سلوک در بزرگسالی شخصیت ضداجتماعی پیدا می کنند . کودکان مبتلا به ADHD و اختلال

سلوک توأم در خطر ابتلا به اختلال سوء مصرف مواد نیز قرار دارند . اکثر کودکان مبتلا به ADHD برخی مسائل اجتماعی دارند.

کودکانی که از نظر اجتماعی دچار مشکل هستند و به ADHD دچار هستند بطور قابل ملاحظه میزان بالاتری از اختلالات روانی توأم

دارند و مسائل بیشتر در مدرسه، با همتاها و اعضاء خانواده پیدا می کنند .

بطور کلی ، فرجام ADHD در کودکان به نظر می رسد با میزان سایکوپاتولوژی توأم ، بخصوص اختلال سلوک ، ناتوانی اجتماعی و

عوامل خانوادگی  رابطه دارد . بهترین نتایج ممکن است با بهبود بخش کارکرد اجتماعی، کاهش پرخاشگری ،و اصلاح هرچه سریع

تر وضعیت خانوادگی به دست آید .

درمان  اختلال بیش فعالی – نقص توجه

نوروتراپی:  درمان از طریق نوروفیدبک امروزه به عنوان موثرترین و خط اول درمان محسوب می شود که بدون هیچ عارضه ای با

تنطیم امواج مغزی کمک شایانی به درمان این اختلال نموده است. در مرکز تخصصی مسیر سبز درمان این مشکل از این طریق

صورت می گیرد.

دارودرمانی:  درمان دارویی که غالبا با داروهای محرک می باشد، روش دیگر درمان می باشد که با توجه به شرایط کودک داروی

مناسب تجویز می شود

.

مداخله های روانی – اجتماعی :

 نوروتراپی و دارو به تنهایی غالباًبرای برآوردن نیازهای درمانی جامع کودکان مبتلا به این اختلال

کافی نیستند و معمولاً وجهی از یک رژیم چند وجهی هستند.

گروه های مهارت های اجتماعی ، آموزش والدین کودکان مبتلا به ADHD، و مداخله های رفتاری در مدرسه و خانه غالباً در مدیریت

کلی کودکان مبتلا به ADHD اثر بخش است .

مرکز مشاوره در ارومیه

برای دریافت وقت مشاوره و رزو نوبت با شماره تلفن زیر تماس و یا به صورت حضوری مراجعه نمایید.

ارومیه، خان باباخان، مجتمع پزشکان رویان۱۰۱، طبقه سوم واحد۱۲

۰۴۴-۳۲۲۵۸۵۷۶

۰۹۹۰۲۱۰۷۰۷۴